Powrót do przeszłości
Na długo przed odkryciem Ameryki przez Kolumba, ludy Ameryki środkowej uprawiali tę roślinę na szeroką skalę. Aztekowie używali potraw przyrządzonych z dodatkiem amarantusa w wielu swoich obrzędach. Ze zmielonych nasion przyrządzali tortille i napoje, a młode liście i pędy wykorzystywali jako warzywo oraz przyprawę. W czasie pokoju do amarantusowych wypieków dodawano miód, zaś w trakcie wojen dolewano krew jeńców, by dodawała męstwa. Dlatego też w okresie podbojów kolonialnych został okrzyknięty przez hiszpańskich zakonników diabelskim zielem. Stanowił dla nich symbol pogaństwa, więc całkowicie go zniszczyli. Żeby było zabawniej, długo po tym wydarzeniu odkrył i sprowadził do Europy pewien mnich.

W dużych ilościach uprawia się go w obu Amerykach, południowo-wschodniej Azji, w Indiach, Nepalu, na Cejlonie, a także w Afryce, przede wszystkim w Nigerii, Mozambiku i Ugandzie.

Właściwości
Amarantus (polska nazwa tej rośliny to szarłat wyniosły) nazywany jest zbożem XXI wieku. Dlaczego? Jego nasiona posiadają najwięcej składników odżywczych, które przewyższają ziarna pszenicy. Szarłat wyniosły ma około 60 gatunków, jednak większość z nich to chwasty o niejadalnych nasionach i liściach. Najczęściej wykorzystywaną jego częścią są nasiona o barwie jasnobrązowej. Zawierają więcej żelaza niż szpinak oraz więcej błonnika niż otręby owsiane. Oto kilka powodów, dla których warto jeść tą niezwykłą roślinę:
• 100 g nasion wystarczy, by pokryć prawie 30 proc. dziennego zapotrzebowania na wapń i ponad połowę zalecanej dziennej dawki żelaza, dlatego szczególnie zalecana jest w leczeniu anemii oraz kobietom w ciąży i dzieciom
• nasiona zawierają spore ilości skwalenu – związku hamującego starzenie się komórek, dlatego z mogą go spożywać osoby z miażdżycą, cukrzycą i hiperlipidemią
• nie zawiera glutenu, więc mogą go jadać osoby chore na celiakię
• jest lekko strawny dzięki skrobi, która jest 5 razy łatwiej strawna od skrobi kukurydzianej (która uchodzi za łatwo strawną)
• w swoim składzie ma więcej magnezu niż czekolada, dlatego też osoby narażone na duży stres powinny go jeść w dużych ilościach
• zapobiega wrzodom żołądka
• ze względu na wysoką zawartość wapnia, żelaza i magnezu poleca się go osobom, które maja problem z układem kostnym
• zmniejsza ryzyko chorób serca i układu nerwowego dzięki obecności jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych


Ze względu na swoje niezwykłe właściwości stosuje się go do produkcji leków przeciwmiażdżycowych i geriatrycznych, a także znajduje zastosowanie jako składnik kosmetyków. Również w kuchni ma swoje zastosowanie pod postacią ziarna, mąki oraz poppingu (ziarna prażonego). Amarantus może być dodatkiem do wypieków ciast i pieczywa oraz do jogurtów i deserów.

Klaudia Kwiatkowska