W chorobach wynikających z autoagresji układ odpornościowy wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko własnym tkankom, które wywołują chroniczne zapalenie i trwałe uszkodzenia. Choroby autoimmunologiczne mają różne oblicza. Czasem zajmują cały organizm, czasem tylko jeden organ.

Dlaczego choruję?
Te nieuleczalne schorzenia są efektem działania bardzo wielu czynników. Lekarze podejrzewają, że podatność na choroby autoagresywne można dziedziczyć. Najnowsze badania dowodzą, że rodzinna skłonność do tych schorzeń może prowadzić u jednej osoby do stwardnienia rozsianego, u innej krewnej może spowodować toczeń, albo problemy reumatologiczne. To czy organizm reaguje w taki, a nie inny sposób, zależy od predyspozycji genetycznych. Według sprawdzanych ciągle teorii przyczyną chorób autoagresywnych może być podawanie niektórych leków. Wiadomo jednak, że istnieją pewne czynniki, które sprzyjają powstawaniu chorób z autoagresji i je niejako uruchamiają. Należą do nich infekcje wirusowe, bakteryjne i silny stres.

Trudna diagnoza
Choroby autoagresywne często nie przebiegają z jednakowym nasileniem, co znacznie utrudnia ich rozpoznanie. Po okresach nasilonych dolegliwości następują okresy wyciszenia, podczas których objawy są znacznie słabsze. Większość chorób rozpoczyna się nagle, przed ukończeniem 30 roku życia. Niektóre, jak na przykład schorzenia tarczycy, przybierają na sile później – u kobiet w czasie menopauzy. Każda z chorób autoimmunologicznych jest dość rzadka, ale lekarze wiedzą na ich temat coraz więcej i dlatego częściej są wykrywane. Niektóre z nich zostały już bardzo dobrze poznane. Wśród takich schorzeń lekarze wymieniają bielactwo (uszkadzające komórki skóry), stwardnienie rozsiane (autoagresja wobec komórek nerwowych), reumatoidalne zapalenie stawów (niszczące tkankę łączną stawów), czy cukrzycę typu I.

Podwyższone ryzyko
Większość statystyk dowodzi, że trzy czwarte przypadków chorób autoagresji odnotowuje się u kobiet. Eksperci przyczyny faktu, że to kobiety częściej cierpią z powodu chorób z autoagresji dopatrują się w kobiecej fizjologii - w skutkach działania hormonów płciowych i długotrwałych efektach ciąży.


Wobec chorób autoimmunologicznych medycyna jest nadal bezradna. Nie można ich wyleczyć, a jedynie łagodzić ich przebieg, osłabiać objawy. Styl i troska o zdrowy tryb życia pomaga zapobiegać zachorowaniom, jeżeli znajdujemy się w grupie podwyższonego ryzyka, a w przypadku zdiagnozowania choroby wspomaga leczenie i zmniejsza ryzyko jej kolejnych rzutów. Znaczenie ma przede wszystkim właściwa dieta, aktywność fizyczna, unikanie zakażeń, stresu, odpowiednie do zaleceń stosowanie promieniowania UV (zakazane w toczniu, wskazane w łuszczycy), regularny tryb życia, a także zaprzestanie palenia papierosów.

Justyna Cachel